Sprawozdanie z prac terenowych - jesień 2006, stacja Myscowa
Dziewiąty z rzędu rok i dziesiąty sezon prac Akcji Carpatica trwał od 29 lipca do 1 listopada 2006. Zgodnie z planem - po trzech miesiącach od rozbicia obozu naukowego w Myscowej zakończone zostały jesienne prace terenowe A.C. Prace jak we wszystkich latach ubiegłych oparte były na tych samych standardach zbierania danych. Akcja wyposażona była w 60 sieci monitoringowych, rozmieszczonych dokładnie w tych samych miejscach co w latach poprzednich, oraz około 10 sieci specjalnych. Kontynuowano zapisywanie numerów siatek, w które złapane zostały poszczególne ptaki. Dodatkowo wykonywano eksperymenty kierunkowe oraz kilka innych prac w ramach grupy SEEN.
Rok 2006 wbrew początkowym przypuszczeniom okazał się nieznacznie lepszy pod względem łącznej ilości zaobrączkowanych ptaków od kilku poprzednich lat. W całym sezonie J'2006 zaobrączkowano łącznie 4.109 ptaków z 65 gatunków. Wynik ten odpowiada mniej więcej średniej wieloletniej z tego terenu badań. Łączna ilość zaobrączkowanych ptaków od początku prac A.C. zamknęła się po tym sezonie liczbą 33.976 ptaków spośród 94 gatunków. W minionym sezonie zaobrączkowano dla Akcji dwa nowe gatunki, którymi były grzywacz (Columba palumbus) oraz jastrząb (Accipiter gentilis). Drugi raz w historii A.C. zaobrączkowano puszczyka (Strix aluco).
W minionym sezonie ptaki z 15 gatunków obrączkowane były w liczbie co najmniej 50 osobników, w tym z 9 gatunków w liczbie przekraczającej 100 osobników, z trzech gatunków w liczbie przekraczającej 500 osobników oraz z 1 gatunku w liczbie ponad 1.000 osobników.
Do najliczniejszych gatunków w sezonie J'2006 należały:
- rudzik (Erithacus rubecula) - 1.099 osobników
- pierwiosnek (Phylloscopus collybita) - 604 osobniki
- kapturka (Sylvia atricapilla) - 502 osobniki
Po raz kolejny byliśmy świadkami znaczących zmian w liczebności poszczególnych obrączkowanych gatunków, chociaż całkowita liczba zaobrączkowanych ptaków była podobna (oscylująca wokół średniej wieloletniej) do kilku lat poprzednich. Statystycznie w przypadku ponad 40 gatunków odnotowano spadek ilościowy w stosunku do średniej z poprzednich lat. Wśród odławianych co roku najliczniej, najbardziej widoczny spadek miał miejsce u następujących gatunków:
- Pliszka siwa (Motacilla alba) - około 84 %
- Pliszka górska (Motacilla cinerea) - około 82 %
- Rokitniczka (Acrocephallus schoenobaenus) - około 76 %
- Zaganiacz (Hippolais icterina) - około 55 %
- Muchołówka szara (Muscicapa striata) - około 44 %
- Mysikrólik (Regulus regulus) - około 44 %
- Czarnogłówka (Parus montanus) - około 41 %
- Modraszka (Parus caeruleus) - około 40 %
- Cierniówka (Sylvia communis) - około 38 %
- Pleszka (Phoenicurus phoenicurus) - około 34 %
- Łozówka (Acrocephalus palustris) - około 24 %
- Sikora uboga (Parus palustris) - około 24 %
- Czyż (Carduelis spinus) - około 23 %
- Trznadel (Emberiza citrinella) - około 23 %
- Zimorodek (Alcedo atthis) - około 23 %
- Pokrzywnica (Prunella modularis) - około 20 %
- Piegża (Sylvia curruca) - około 18 %
- Pierwiosnek (Phylloscopus collybita) - około 8 %
Tendencję wzrostu liczebności w stosunku do średniej wieloletniej odnotowano natomiast u następujących gatunków:
- Pełzacz leśny (Certhia brachydactyla) - około 93 %
- Kos (Turdus merula) - około 82 %
- Rudzik (Erithacus rubecula) - około 68 %
- Bogatka (Parus major) - około 51 %
- Gajówka (Sylvia borin) - około 49 %
- Grubodziób (Coccothraustes coccothraustes) - około 49 %
- Raniuszek (Aegithalos caudatus) - około 46 %
- Zięba (Fringilla coelebs) - około 46 %
- Jer - (Fringilla montifringilla) około 35 %
- Śpiewak (Turdus philomelos) - około 28 %
- Kapturka (Sylvia atricapilla) - około 17 %
- Piecuszek (Phylloscopus trochilus) - Około 2 %
W opisywanym roku odnotowano 92 własne wiadomości powrotne, a więc o blisko 50% więcej niż roku ubiegłym. Nie stwierdzono jednak żadnej obcej wiadomości ani zagranicznej ani polskiej. Jak wynika z dotychczasowych informacji, jeden ptak zaobrączkowany w tym roku na A.C. został po ośmiu dniach odczytany na Węgrzech. Była to kapturka (Sylvia atricapilla) schwytana w okolicach Ocsa na Węgrzech.
Z roku na rok gromadząc cenne dane zdobywamy coraz to nowe informacje minitoringowe, które pokazują, iż zmiany liczebności poszczególnych gatunków mają bardzo silne wahania. Daje się jednak zauważyć fakt, iż pomimo nieznacznie lepszego wyniku całkowitego jaki uzyskaliśmy w 2006 roku, a który spowodowany był silniejszym niż zazwyczaj przelotem rudzika i kapturki - z roku na rok zaznacza się coraz to wyraźniejszy spadek liczebności ptaków pospolitych.
Dokładne dane o ilości zaobrączkowanych ptaków z poszczególnych gatunków zarówno dla minionego sezonu jak i lat poprzednich znajdują się na naszej stronie z wynikami badań.
Podziękowania
Tradycyjnie składamy gorące podziękowania wszystkim tym, bez których badania terenowe A.C. nie byłyby możliwe. Szczególne podziękowania adresujemy do: ? Nadleśnictwa w Dukli oraz Pana Leśniczego Krzysztofa Lenika z Leśnictwa w Myscowej za pomoc w zorganizowaniu drewna opałowego dla Akcji
- Zakładu Ornitologii PAN z Gdańska za pomoc w organizacji prac
- Wszystkich mieszkańców z Myscowej, którzy na co dzień wspierali nasze prace.
Uczestnicy
Jesienią 2006 w pracach terenowych wzięło udział ponad dziewięćdziesięciu wolunatariuszy. Wszystkim bardzo dziękujemy za ogromną pomoc.
Organizacja
Za organizację i koordynację prac Akcji Carpatica odpowiadali: Marek Jędra oraz Witold Ziaja
Pracami punktu i obrączkowaniem kierowały kolejno następujące osoby: Tomasz Mokwa, Paweł Sieracki, Witold Ziaja, Stanisław Tworek, Marek Jędra, Rafał Jost, Henryk Sułek, Grzegorz Cierlik, Arnold Cholewa, Paweł Czechowski, Michał Ciach oraz Hubert Kamecki.
WSZYSTKIM SERDECZNIE DZIĘKUJEMY